Het Joods Museum van België ondergaat een metamorfose: welkom bij het ‘Jewish Museum In/Out’

Het Joods Museum van België kondigt vandaag de tijdelijke sluiting van zijn deuren aan voor een ambitieus renovatie- en uitbreidingsproject, met een heropening gepland voor 2028. Deze transformatie biedt de instelling de gelegenheid om haar rol binnen de hedendaagse samenleving te herzien, met de nadruk op haar kernwaarden: openheid, dialoog en educatie. Tijdens deze periode verandert het museum totaal van vorm en zet het als Jewish Museum In/Out zijn culturele missies verder via externe en digitale initiatieven.

Een dynamisch programma met een sterke maatschappelijke betrokkenheid

Tijdens de sluiting blijft het Joods Museum van België aanwezig in het Brusselse en internationale landschap met een nieuwe identiteit: Jewish Museum In/Out. Met nieuwe ‘formats’ zal de instelling haar culturele missie blijven waar maken. In samenwerking met andere instellingen zullen tentoonstellingen van hedendaagse kunst worden georganiseerd, waardoor het publiek werken en projecten op nieuwe plaatsen kan ontdekken. Naast tentoonstellingen zal het museum, in samenwerking met de Stad Brussel, evenementen en reizende artistieke optredens blijven programmeren, waaronder artistieke interventies in de openbare ruimte en op partnerlocaties. Deze nomadische benadering zal krachtige en innovatieve ontmoetingen bevorderen, waardoor de rol van het museum binnen het culturele leven van Brussel verder wordt versterkt.

Een extern educatief programma grijpt plaats in de scholen zelf, waardoor cultuureducatie binnen de onderwijsinstellingen wordt bevorderd. Dit engagement voor jongeren weerspiegelt het streven van het museum om een ​​leidende rol te blijven spelen in de overdracht van kennis en humanistische waarden, evenals in de strijd tegen antisemitisme en alle vormen van racisme.

Tegelijkertijd integreert het museum digitale technologie om te kunnen beantwoorden aan hedendaagse behoeften. Tijdens de periode van verbouwing zal een digitaal museum al zijn missies – conservering, verspreiding en educatie – blijvend onder de aandacht brengen. Via een interactief platform krijgt iedereen de mogelijkheid om de collecties te verkennen, tentoonstellingen te volgen en deel te nemen aan educatieve programma’s.

“De renovatiewerken aan het Joods Museum van België zijn essentieel om deze unieke plek van culturele en educatieve overdracht te behouden en te vergroten. Haar inzet om de geschiedenis te vertellen via kunst en herinnering is van onschatbare waarde. In afwachting van de heropening belooft het programma extra muros onze stad te verrijken, tot in  het hart van de Brusselse wijken, een waardevolle kans voor iedereen om cultuur te ontdekken en erover te reflecteren.” – Philippe Close, burgemeester van de Stad Brussel

Een architecturale en culturele transformatie

Het Joods Museum van België, dat sinds 2002 is gevestigd in een gebouw van einde 19e eeuw, zal een architecturale transformatie ondergaan. Het Architectenbureau Barozzi Veiga (Barcelona) zal in samenwerking met Tab Architects (Gent) deze transformatie leiden. Het architecturale project omvat de toevoeging van een ‘belvedère’, een symbool van openheid en moderniteit, die een panoramisch uitzicht over Brussel zal bieden. Bijzondere aandacht gaat uit naar de scenografie, van de hand van Christophe Gaeta, zodat een volledig nieuwe museumrondleiding zal ontstaan. Bovendien zal de integratie van een hedendaags kunstwerk de dialoog tussen traditie en innovatie versterken.

Een toekomstgericht museum

Deze renovatie vertegenwoordigt veel meer dan een architectonisch project. Ze onderstreept het vermogen van het Joods Museum van België om zichzelf continu te vernieuwen, in te spelen op de uitdagingen van de toekomst en zijn rol als centrum voor uitwisseling, reflectie en doorgever van geheugen te versterken. In 2028 opent het museum opnieuw zijn deuren met een volledig vernieuwde ruimte die aansluit bij de behoeften en de verwachtingen van een divers en eigentijds publiek. Het bouwproject van het nieuwe Joods Museum van België krijgt de steun van Beliris – Brussels Hoofdstedelijk Gewest, de Federatie Wallonië-Brussel en de Stad Brussel.

Een Uitzonderlijk Kaddish Concert met Shaya Feldman en Franco Panizon in het Joods Museum van België!

Op 21 mei 2025 nodigt het Joods Museum van België, in samenwerking met het Joods Cultureel Centrum, u uit voor een uitzonderlijk Kaddish concert met Shaya Feldman (zang & contrabas) en Franco Panizon (piano).

Het concert presenteert een rijk en gevarieerd repertoire rond het Kaddish, met werken van grote componisten zoals Salomone Rossi, Maurice Ravel, André Hajdu, Josef Dorfman, Emanuel Vahl, evenals originele composities van Shaya Feldman.

***

Het Kaddish, een sleutelmoment in de joodse liturgie, is sinds de middeleeuwen de gebedsformule voor de doden geworden. Geschreven in het Aramees, prijst deze tekst de Eeuwige in al zijn majesteit, zonder verband met de dood zelf. De term Kaddish omvat ook de muziek die ermee gepaard gaat.

Er bestaan talloze Kaddish-versies, afhankelijk van de periode en plaats van compositie. Ze kunnen zowel droevig als vrolijk zijn. De Jiddische uitdrukking die een vader tegen zijn zoon zegt, “Du bist mein kaddish”, verbindt op ironische wijze liefde met de dood!

Achter elk Kaddish schuilt een verhaal, en er zijn er veel! Waarom kiest een gemeenschap voor een bepaalde melodie? Waarom voelde Maurice Ravel, die geen jood was, de behoefte om een Kaddish te componeren?

Gefascineerd door deze rijkdom heeft Shaya Feldman verschillende Kaddish-versies van de 16de eeuw tot nu verzameld en er een hedendaagse toets aan toegevoegd.

Een boeiende avond met bijzondere klanken die diep uit de traditie komen!

***

Shaya Feldman is contrabassist, componist en multidisciplinair dada-artiest uit Frankrijk en Israël. Hij is afgestudeerd aan de Muziekacademie van Jeruzalem en het Conservatoire National Supérieur de Paris. In Israël was Shaya muzikaal directeur van de Vereniging van Podiumkunstenaars en van verschillende festivals. Hij speelt contrabas in tal van orkesten, waaronder de beroemde Opéra National de Paris en het Symfonieorkest van Jeruzalem. Shaya voert ook zijn eigen composities uit op verschillende internationale podia in Israël, Europa en de Verenigde Staten. Uit persoonlijke voorkeur werkt hij vaak samen met componisten van hedendaagse muziek.

Franco Panizon is pianist en heeft zijn studies met onderscheiding afgerond aan het conservatorium van Triëst (2016), waar hij ook klavecimbel en compositie studeerde. Hij vervolmaakte zich aan de Schola Cantorum in Parijs. In Brussel rondde hij zijn academische studies af met een master in pianospel aan het Koninklijk Conservatorium in 2020. Het jaar daarop behaalde hij ook een didactische mastergraad aan het conservatorium van Bergen. Hij werkt samen met de cellist Federico Bragetti, de fluitist André Portela en de contrabassist Shaya Feldman.

***

Praktische Informatie

Datum: 21 mei 2025

Tijd: 19.30-21.30 uur

Locatie: Joods Museum van België – 21, rue des Minimes, 1000 Brussel

Tarieven:

• Artikel 27 en studenten: 8€
• Normaal tarief: 15€
• Ondersteunend tarief: 25€

Reserveer nu je plaats

Een Uitzonderlijk Kamermuziek Concert van de Klas op het Joods Museum van België

Op vrijdag 25 april 2025 om 19.00 uur nodigt het Koninklijk Conservatorium van Brussel u uit voor een uitzonderlijk concert van de klas Kamermuziek, dat plaatsvindt in het Joods Museum van België. Dit evenement, onder artistieke coördinatie van Jean-Marc Fessard, belooft een onvergetelijke muzikale avond, waarbij het talent en de passie van jonge musici in de schijnwerpers staan.

Een Geïnspireerde Muzikale Avond

Het concert biedt een rijk en gevarieerd repertoire, met werken van grote componisten zoals Ludwig Van Beethoven, Piotr Moss, Igor Stravinsky en Johannes Brahms. Studenten van de klas Kamermuziek nemen u mee op een reis door iconische stukken, waarbij ze hun meesterschap en artistieke gevoeligheid tonen.

Programma :

• Ludwig Van Beethoven – Trio op.11 : Allegro con brio, Adagio, Tema con Variazioni. Met Filip Cempa (klarinet), Elisabeth Lefebvre (cello), David Ganczar (piano).
• Piotr Moss – “Stances”. Met Filip Cempa (klarinet), Elisabeth Lefebvre (cello), David Ganczar (piano).
• Igor Stravinsky – “Suite de l’histoire du soldat”. Met Lana Herasymenko (viool), Armand-Wilfried Fessard (klarinet), Clément Bouvare (piano).
• Johannes Brahms – Trio op.114. Met Jiaxu Zheng (klarinet), Cuting Liang (cello), Narmia Ismayilova (piano).

Praktische Informatie

• Datum: Vrijdag 25 april 2025
• Tijd: 19.00 uur
• Locatie: Joods Museum van België – 21, rue des Minimes, 1000 Brussel
• Entree: Gratis – Reservering verplicht: https://concert-musique-de-chambre.eventsquare.store/fr/ggglvzebxsfw/vzac5vibev3p

Mis deze unieke kans niet om beloftevolle talenten te ontdekken in een intieme en inspirerende setting. Reserveer nu uw plaats om dit uitzonderlijke concert bij te wonen.

*Jean-Marc Fessard, docent aan het Koninklijk Conservatorium van Brussel, is een gerenommeerd klarinettist en musicoloog. Afgestudeerd aan het CNSM in Parijs en doctor in de muziek, is hij winnaar van talrijke internationale wedstrijden. Hij heeft ongeveer dertig cd’s opgenomen en opgetreden met vooraanstaande orkesten. Hij is sterk betrokken bij hedendaagse creatie en is ook auteur en gastspreker.

Ontdek de Pessah-viering met je familie in het Joods Museum van België!

Op zondag 6 april 2025, van 11:00 tot 13:00, nodigen we je uit om Pesach te vieren in een gezellige, smakelijke en culturele sfeer in het Joods Museum van België.

Programma:

• Matza bakworkshop (traditioneel ongedesemd Pesachbrood)
• Proeverij van heerlijke Matza Ball Soep
• Ontdek rituele Pesach-objecten uit onze collectie, gepresenteerd door Barbara Cuglietta, directeur van het museum

Een betekenisvolle ochtend vol traditie en samenzijn, in samenwerking met Nehama Uzan van de EJCC.

👉 Reserveer je plek vóór 4 april!
📩 Reserveringen: secretariat@mjb-jmb.org

We kijken ernaar uit om jullie allemaal te verwelkomen in het Joods Museum van België om samen dit feest van vrijheid te vieren!

Een uitzonderlijk muzikaal evenement in het Joods Museum van België

Op donderdag 27 maart 2025 om 19u presenteert het Koninklijk Conservatorium van Brussel in het Joods Museum van België Het recht op kind zijn, een creatie van Patricia Jankowska, geïnspireerd door het leven en werk van Janusz Korczak, een belangrijke voorvechter van kinderrechten.

Een geëngageerd muzikaal werk

Dit project, bedacht door Patricia Jankowska, brengt een eerbetoon aan Korczak, pedagoog, schrijver en arts, die zijn leven wijdde aan kinderen voordat hij in 1942 samen met hen werd gedeporteerd naar Treblinka. De muziek is gecomponeerd door Piotr Moss en de artistieke coördinatie is in handen van Jean-Marc Fessard. Samen brengen ze dit aangrijpende verhaal tot leven.

Praktische informatie

• Datum: Donderdag 27 maart 2025
• Tijd: 19u
• Locatie: Joods Museum van België – Minimenstraat 21, 1000 Brussel
• Gratis toegang – Reservatie verplicht : https://le-droit-lenfance-p-jankowska.eventsquare.store/fr/atklnl8b0vyw/zunywyoruays])

Mis deze bijzondere avond niet, gewijd aan de herinnering en het engagement van Janusz Korczak via muziek en kunst.

➡️ Reserveer nu je plaats

Roma Queer Community: Pathways to Visibility, Representation and Belonging

Sluit je aan bij een (Engelstalig) panelgesprek waar de stemmen en verhalen van de queer Romagemeenschap centraal staan. Samen gaan we de confrontatie aan met structurele en sociale barrières en verkennen we hoe we kunnen bouwen aan meer zichtbaarheid, representatie en een gevoel van thuis.

Gasten

Alba (zij/haar): Roma-feminist en antiracisme-advocaat uit Spanje. Mede-oprichtster van de Feministische Collectief van Romani Gender Experts, Alba werkt aan de dekolonisatie van kennis en het versterken van intersectionele raciale rechtvaardigheid.

Ana (zij/haar): LGBTQ+-mensenrechtenmonitor bij het European Roma Rights Centre, transactivist en drag-artiest uit Servië. Ana benadrukt de unieke uitdagingen van LGBTQI+ Roma door middel van grassrootswerk.

Jaetta (zij/haar): Met tientallen jaren ervaring in het aanpakken van sociale uitsluiting, zet Jaetta zich in voor de mensenrechten van Roma in België door middel van activisme en gemeenschapsopbouw.

Aldessa (zij/haar): Feministische en intersectionele DJ die muziek gebruikt om de Roma-cultuur te versterken, ritmes te dekoloniseren en de status quo op de dansvloer uit te dagen.

Programma

🕠 18:30 – 19:30 | Paneldiscussie
🗣️ 19:30 – 20:00 | Vraag-en-antwoordsessie
🎶 20:00 – 21:00 | DJ-set door Aldessa

Dit evenement nodigt je uit om te luisteren, na te denken en actie te ondernemen voor betekenisvolle deelname.

Meer informatie over het evenement vind je hier.

Ter gelegenheid van de Internationale Holocaustherdenkingsdag organiseert het Centre Communautaire Laïque Juif (CCLJ) een uitzonderlijke dag die in het teken staat van hoop en veerkracht. Dit evenement zal de wederopbouw van individuen en gemeenschappen na de oorlog belichten.

Dag Programma

1. Studiedag: “Overleven en weer opbouwen”
Démocratie et Barbarie is organizing a study day focused on reconstruction, with a particular emphasis on the liberation of the camps. This dedicated moment will explore how survivors overcame trauma to rebuild their lives and contribute to their communities.

• Waar: Centre Communautaire Laïque Juif (CCLJ) – Rue de l’Hôtel des Monnaies 52, 1060 Sint-Gillis
• Wanneer: 27 januari 2025, van 8:30 AM tot 16:30 PM

Study Day Program
Registration is now open via this link.

An Exhibition to Discover Alongside the Study Day

In parallel with the study day, the CCLJ and the Jewish Museum of Belgium present an exhibition in the CCLJ rotunda. This presentation highlights post-war Jewish summer camps, symbols of renewal, solidarity, and transmission. The images on display illustrate the collective effort to provide children with an environment conducive to physical and moral reconstruction. These camps, supported by various Jewish political movements, underscore the importance of childhood as a foundation for the community’s future.

2. Evening Study Session: “Beyond Survival”

• Waar: Centre Communautaire Laïque Juif (CCLJ) – Rue de l’Hôtel des Monnaies 52, 1060 Sint-Gillis
• Wanneer: 27 januari 2025 om 19:00 uur

Meer informatie over de avond vind je hier.
Inschrijven kan nu via deze link.

Deze avond staat in het teken van getuigenissen van overlevenden van de Holocaust, die vertellen over hun reis vanaf de bevrijding van de kampen tot aan hun betrokkenheid bij de wederopbouw van gemeenschapsinstellingen. Deze getuigenissen worden verrijkt met bijdragen van hun nakomelingen, die een intergenerationeel perspectief bieden op deze erfenis van veerkracht.

We nodigen je uit om deel te nemen aan dit evenement dat rijk is aan emoties en inzichten, dat de nagedachtenis van de slachtoffers eert en tegelijkertijd de kracht van de menselijke wederopbouw viert.

“Gestolen Joodse Erfgoed: Het lot van de Andriesse-collectie” volgt het leven en de culturele impact van de Nederlands-Belgische filantropen en kunstmecenassen Hugo Daniel Andriesse (1867-1942) en zijn vrouw Elisabeth Andriesse (1871-1963).

De familie Andriesse was voor de oorlog prominente weldoeners van liefdadigheidsinstellingen in Brussel en verzamelde schilderijen van oude meesters en wandtapijten. Na hun vlucht naar New York in 1940 werd hun collectie schilderijen en wandtapijten geplunderd door de nazi-bezettingsregering in België. Een deel van de collectie is nog steeds vermist.

Terwijl het Joods Museum van België wordt gerenoveerd, zal de tentoonstelling één dag te zien zijn op 7 november 2024.

Gratis toegang.

De tentoonstelling is samengesteld door de Jewish Digital Cultural Recovery Project Foundation (JDCRP), in samenwerking met het Joods Museum van België en de Federale Overheidsdienst Economie (FOD Economie). Tentoonstellingscurator: Anne Uhrlandt, onderzoeks- en documentatieverantwoordelijke bij de JDCRP.
De tentoonstelling maakt deel uit van een project dat medegefinancierd wordt door de Europese Unie en de Conference on Jewish Material Claims Against Germany (Claims Conference), gesponsord door de Stichting “Erinnerung, Verantwortung und Zukunft” (EVZ) en ondersteund door het Duitse Federale Ministerie van Financiën (BMF).

Hommage aan Aristides de Sousa Mendes: de moed van een rechtschapen*

De Stichting Les Justes de Belgique en de Aristides de Sousa Mendes Foundation – US, in samenwerking met het Joods Museum van België en het Centraal Israëlitisch Consistorie van België, hebben de eer om op zondag 17 november van 17.30 tot 19.00 uur hulde te brengen aan Aristides de Sousa Mendes, Rechtvaardige onder de Volkeren. Dit evenement vindt plaats onder het hoge beschermheerschap van het Koninklijk Huis van Zijne Majesteit Koning Albert II.

Aristides de Sousa Mendes, consul van Portugal in Bordeaux van 1938 tot 1940, is een iconische figuur van morele moed en verzet tegen onrecht. In 1940, tijdens een periode van toenemende vervolging van Joden en staatlozen in Europa, nam Sousa Mendes de moedige beslissing om de bevelen van zijn regering te negeren. Geïnspireerd door zijn katholieke geloof en zijn gesprekken met rabbijn Chaim Kruger, volgde hij zijn geweten en tekende hij tienduizenden visa voor vluchtelingen, waaronder veel Joden, waardoor ze aan de nazi-barbarij konden ontsnappen.

Deze heldhaftige daden redden mensen van 49 verschillende nationaliteiten, van verschillende religies en sociale achtergronden, waaronder Oostenrijkers, Fransen, Nederlanders, Luxemburgers en Belgen.

Ter gelegenheid van de 70e verjaardag van zijn overlijden biedt dit eerbetoon de gelegenheid om zijn buitengewone toewijding aan de mensheid te herdenken en het belang van zijn nagedachtenis in de strijd tegen onrecht en intolerantie te bevestigen.

Registratie verplicht vóór 13 november via info@JustesdeBelgique.org.

*De Hebreeuwse uitdrukking, vertaald als “ Rechtvaardigen onder de Volkeren”, duidt in de rabbijnse traditie godvrezende niet-joden aan en, in de middeleeuwen en moderne tijden, degenen onder hen die een correcte houding aannamen ten opzichte van joden die unaniem gehaat en vervolgd werden in heel Europa.