Het plan voor een museum over de geschiedenis van de Joodse gemeenschappen in België ontstond in 1980 op initiatief van baron Georges Schneck. In 1990 opende het Joods Museum van België zijn deuren, eerst aan de Stalingradstraat, later, in 2002, in nr. 21 aan de Miniemenstraat in Brussel. 

Vandaag staat er voor het museum een volledige renovatie op de agenda.  

In 2018 delegeerde het Joods Museum van België het project aan Beliris en werd een internationale aanbesteding uitgeschreven. Liefst 28 bureaus reageerden op deze aanbesteding en na een lange selectieprocedure werd voor een associatie van drie architectenbureaus gekozen: het Gentse bureau Tab Architecten, in samenwerking met het internationaal gerenomeerde Barcelonese bureau Barozzi Veiga en met mevrouw Barbara Van der Wee, experte op het gebied van restauratie, hergebruik en actualisering van waardevolle historische gebouwen.

Het gebouw aan de Miniemenstraat wordt een museale ruimte om niet enkel de permanente collecties van het museum, maar ook de tijdelijke tentoonstellingen te presenteren. De bestaande structuur, uit 1901, is niet aangepast aan de behoeften van een museum van de 21e eeuw: de ruimtes zijn krap, de circulatie is moeilijk, vooral voor mensen met een beperkte mobiliteit, en het gebouw voldoet niet aan de normen met betrekking tot het behoud van cultuurgoederen en erfgoed, noch aan de eisen van duurzame ontwikkeling van een museumproject. Bovendien heeft het “Miniemen”-gebouw momenteel geen overdekte verbinding met het NEC-gebouw aan de achterzijde van het museum.  

Een nieuw volume bovenop de constructie, door de architecten Barozzi Veiga “belvédère” genoemd, is de visuele handtekening van dit nieuwe complex. Vanaf deze  bovenverdieping kunnen bezoekers genieten van een 360°- panorama van de stad Brussel. Naast de ruimtes voor permanente en tijdelijke tentoonstellingen zal het gebouw ook een multifunctionele, ondergrondse en geklimatiseerde ruimte van 360 m2 omvatten, waar conferenties, concerten, recepties, e.d. kunnen plaatsgrijpen.

Het “Miniemen”-gebouw zal dus omgebouwd worden tot een functioneel project dat een definitieve meerwaarde aan het gebouw zal geven en tegelijkertijd zal bijdragen aan de ontwikkeling van de hedendaagse en kwalitatieve architectuur in Brussel. Daarom ook wordt de oorspronkelijke neoklassieke gevel met grote erkers aan de straatzijde gehandhaafd. 

De architecten werken in nauw overleg met onze scenograaf, de heer Christophe Gaeta, bekend om zijn scenografieën van vele referentiemusea in België en in het buitenland. De ontwerper zal ook gevraagd worden om, in samenwerking met een kunstenaar, een kunstwerk in de museumruimte te integreren (in toepassing van 10 mei 1984 betreffende de integratie van kunstwerken in openbare gebouwen).

Tussen verleden, heden en toekomst ligt dit architectuurproject dus in de lijn van de ambitieuze visie van het Joods Museum van België, die erin bestaat om via zijn educatieve programma’s niet alleen kennis over en begrip van de Joodse culturen te bevorderen, maar ook een bijdrage te leveren aan een meer inclusieve en democratische maatschappij.