Auteur: Olivier Hottois

Graag nodigen we u uit voor de MultiMemo Conferentie en het Holocaust Herdenkingsevenement 

Dit evenement wordt georganiseerd door CEJI – A Jewish Contribution to an inclusive Europe – in samenwerking met het Joods Museum van België, als onderdeel van het Europees project MultiMemo – Multidirectional Memory: Herinneren voor Sociale Rechtvaardigheid.  

Het MultiMemo project stelt een intersectionele benadering van herinnering voor – een benadering die de relevantie van herdenking voor sociale rechtvaardigheid benadrukt. Het project beklemtoont ook de noodzaak om hedendaagse uitdagingen zoals mensenrechtenschendingen, militaire conflicten en geweld, sociale uitsluiting en de migratiecrisis, aan te gaan.  

Op basis van het concept van ‘multidirectionele herinnering’ initieert het project een verscheidenheid aan vormen van actieve herinnering in de publieke sfeer van verschillende Europese landen – een herinnering/herdenking dat niet in een sociaal vacuüm bestaat. In plaats daarvan benadrukt het de noodzaak om op te staan tegen hedendaagse praktijken van geweld en uitsluiting.  

De eerste MultiMemo conferentie en herdenking promoten een nieuwe herdenkingstaal door middel van een multidirectionele benadering van holocaustherdenking. Deze benadering is gebaseerd op vier principes namelijk inclusiviteit, duurzaamheid, herinneringseducatie en epistemologische rechtvaardigheid door middel van kunst, de academische wereld, urbanisme, activisme en beleidsvorming. 

WANNEER?  

21 januari 2024, 16.00u – 19.30u (CET)

WAAR?

Het Joods Museum van België, Minimenstraat 21 te 1000 Brussel  

VOOR WIE?  

Leden van alle gemeenschappen, activisten, ervaringsdeskundigen, experten en beleidsmakers. 

TAAL  

De voertaal van de conferentie is Engels. Vertaling in het Frans en Nederlands wordt voorzien. 

REGISTRATIE   

Registreren via deze link. Houd er rekening mee dat het aantal plaatsen beperkt is. De inschrijving sluit af op 15 januari.

Programma

  • 16.00u- 16.30u Welkom & Inleiding
  • 16.30u-17.30u Stemmen uit het MultiMemo. Moderator: Murilo Cambruzzi – Osservatorio antisemitismo. Panel: Dr. Alexandra Janus – FUNDACJA ZAPOMNIANE, Magdalena Rubenfeld- FESTIVALT, Dr. Frederek Musall – Hochschule fur Jüdische Studien Heidelberg, Johanan Seynave – Bnai Brith Europe.
  • 17.30u – 18.00u Pauze – Drankjes en hapjes 
  • 18.00u-18.40u Artistieke performances 
  • 18.40u-19.00u Participatief ritueel – Soshana Walfish & Céline Gaza 
  • 19.00u-19.20u Open discussie
  • 19.20u- 19.30u Afsluiting

Het Joods Museum van België nodigt u uit om kennis te maken met “Les Guerrières de la Paix”, een documentaire die in 2018 werd geregisseerd door Hanna Assouline en Jessica Bertaux.


In 2014 besloten Israëlische en Palestijnse vrouwen een informele beweging op te richten: Women Wage Peace. De vrouwen kwamen samen rond een even eenvoudige als gedurfde eis: dat hun leiders elkaar weer zouden ontmoeten rond de onderhandelingstafel. In 2018 zijn het er tienduizenden, van alle politieke achtergronden en origines. Zij zijn de strijders voor de vrede.



Met haar film en recente uitspraken wil Hanna Assouline een humanistische weg voorstellen, “zonder slogans of vlaggen”, om de verschillende antagonistische verhalen te overstijgen en iedereen samen te brengen, over de respectieve meningen en reacties heen.

De apolitieke benadering van de documentaire wordt vaak verkeerd begrepen en ervan beschuldigd de complexiteit van de werkelijkheid te negeren. In het gesprek achteraf onderzoeken we de eigenschappen en relevantie ervan. Ten slotte zullen we samen de essentie van het woord “vrede” bevragen, een begrip dat nu vaak achterdocht en polemiek oproept, om te begrijpen hoe we het verbindende karakter ervan kunnen herstellen.



Programma :

Deuren open om 18u30

Vertoning van de film “Les Guerrières de la Paix” om 19u00

Ontmoeting met Hanna Assouline om 20u00, gemodereerd door Sarah Halfin.

Kom Chanoeka, het Lichtfeest, (her)ontdekken in het Joods Museum van België met het hele gezin op zondag 10 december 2022 van 11u tot 12u30.

Terwijl ouders door de Erwin Blumenfeld tentoonstelling worden geleid door tentoonstellingsdirecteur Bruno Benvindo, zullen kinderen genieten van een speciale Chanoeka knutselworkshop met onze culturele bemiddelaar!

Daarna steken we samen de vierde Chanoeka-kaars aan en vertellen we het verhaal van de opstand van de Makkabeeën en het wonder dat plaatsvond in de tempel van Jeruzalem in de tweede eeuw voor Christus.

11 uur Rondleiding en workshop voor kinderen – met Barbara Cuglietta en Audrey Elbaum

12.00 uur Kaarslichtceremonie, Chanoekaliedjes

12.30 uur Traditionele donutproeverij

Toegangsprijs: 12 euro / volwassene, gratis voor kinderen.

Graag aanmelden per e-mail op events@mjb-jmb.org

Image : ארכיון השומר הצעיר יד יערי – Hashomer Hatzair Archives Yad Yaari

License : Creative Commons Attribution 2.5 Generic

De geleide bezoeken zijn afgestemd op de leeftijd en het niveau van je groep. Ze brengen niet enkel kennis aan, maar ze zijn ook gebaseerd op interactiviteit, dus op luisteren, uitwisselen en kritisch reflecteren.

  • JUDAÏSME IN BELGIË: EEN BLIK OP DE TRADITIES

Via enkele emblematische stukken uit onze collectie kan je kennismaken met de rituelen en de feesten die het joodse jaar indelen. Een kennismaking met het judaïsme, zijn diversiteit en zijn geschiedenis in België en de rol van de vrouw.

  • JOODSE KUNSTENAARS VAN DE 20STE EEUW

In onze grote zaal kan je groep kennismaken met de werken van een aantal Joodse kunstenaars waarvan het lot had beslist dat ze in België zouden leven en werken. Tijdens deze interactieve rondleiding maken de leerlingen kennis met een aantal esthetische begrippen en stellen ze zelf vragen aan de kunstwerken. De 20ste eeuw verteld via de kunst!

  • SHOSHANA WALFISH – ILLUSIVE BODIES

Shoshana Walfish (°1988) is een Canadese kunstenares met basis in Brussel. Haar schilderijen onderzoeken de representatie van het vrouwelijk lichaam. Ze bevraagt het idee van de vrouw als object en van objecten uitgebeeld als vrouwelijk lichaam. Tussen surrealisme en het absurde onderzoekt ze de blik, het tot object herleiden en ook de verhalen uit de (kunst)geschiedenis. Ze verkent ook de weelderige, esthetische toespelingen die geassocieerd worden met lichaamsdelen, om zo verbanden te leggen tussen lichamelijkheid, de natuurlijke wereld, wetenschap en samenleving. Met de jongeren bekijken we de vraag “wat verandert er wanneer een vrouw het vrouwelijk lichaam als inspiratie neemt?”

Vanaf 29 september 2023 presenteert het Joods Museum van België een tentoonstelling gewijd aan de fotograaf Erwin Blumenfeld (1897-1969). Blumenfeld is vooral bekend voor zijn modefotografie van een uitzonderlijke creativiteit. Zijn werk is veelvormig met een mengeling van dadaïstische elementen, politieke engagementen en artistieke experimenten.

Met meer dan honderd foto’s blikt de tentoonstelling terug op het lot van deze Berlijnse Jood die deel uitmaakte van de culturele avant-gardes in Amsterdam en vervolgens in Parijs, voordat hij de interneringskampen meemaakte toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak. Hij slaagde er in extremis in om in 1941 naar New York te vluchten en bouwde daar een succesvolle carrière uit, gekenmerkt door een vrije verkenning van vorm en kleur.

Het Joods Museum van België presenteert in haar Project Space de schilderijen van Shoshana Walfish (°1988), een Canadese kunstenares met basis in Brussel.  De tentoonstelling bestaat uit twee delen en focust op haar onderzoek over de representatie van het vrouwelijk lichaam. Verankerd in de klassieke picturale traditie, variëren haar werken in grootte en stijl, van sculpturale figuratie tot figuratieve abstractie.

Shoshana Walfish bevraagt het idee van de vrouw als object en van objecten als vrouwelijk lichaam. Tussen surrealisme en het absurde onderzoekt ze de blik, het tot object herleiden en ook de verhalen uit de (kunst)geschiedenis. In een tweede serie verkent ze de weelderige, esthetische toespelingen die geassocieerd worden met lichaamsdelen, om zo verbanden te leggen tussen lichamelijkheid, de natuurlijke wereld, wetenschap en samenleving.

In het kader van de Heritage days nodigt het Joods Museum van België u uit om de geschiedenis van het gebouw te ontdekken en behind the scene de archieven en de collecties

Programma :

16.09 – bezoek om 10.30u en 11.30u. Reservatie verplicht, via edu@mjb-jmb.org (we beperken de groepen tot 10 deelnemers)

17.09 – bezoek om 14.30u en 15.30u. Reservatie verplicht, via edu@mjb-jmb.org (we beperken de groepen tot 10 deelnemers)

Gratis geleid bezoek

Afbeelding : Bijeenkomst van leerlingen van de Deutsche Schule in de feestzaal op de tweede verdieping, Brussel, ca. 1909-1910. Rijksarchief, Sekwesterfonds.

… and then there was EVE is een performance concert voor één vrouw, belichaamd door Jeanna Criscitiello, dat voortvloeit uit een bredere artistieke praktijk die feminisme en identiteit verkent. EVE’s innerlijke en uiterlijke stem, als een meerstemmige antiheld, zijn ongefilterd en tegenstrijdig,  en ze worden daden van verzet tegen een al te simpele vereenvoudiging van de menselijke ervaring.

… and then there was EVE  toont deze multi-perspectief verzameling van helden door aan verschillende genodigden te vragen om een persoonlijke heldin naar voor te brengen met een object – boek, kunstwerk, foto, enzovoort – representatief voor die figuur.

Nieuwe narratieven worden gecreëerd in een mix van harde feiten, intieme bekentenissen en de poëzie van verhalen vertellen. Heruitvinden, metamorfose en transmissie zijn terugkerende thema’s die een centrale rol spelen bij het creëren van een vrouwelijk archetype met meerdere stemmen – EVE.

In het kader van de tentoonstelling Four Sisters in het Joods Museum van België, presenteert Jeanna Criscitiello een dertig minuten durende selectie van haar helden met een klemtoon op Chantal Akermans Jeanne Dielman. Een gedetailleerde studie van Dielmans handgebaren, die het drie uur durende opus overspannen, wordt samengevat in een fragment van zeven minuten uitgevoerd op de scène en afgezet tegen een originele muziekcompositie die zo repetitief en fysiek uitputtend is als de eindeloze cirkel van alledaagse klusjes die leiden tot Dielemans catastrofale ontrafeling.

Het is Jeanna Criscitiello’s fascinatie om feiten en ficties te verweven tot realiteiten, die de basis vormt van deze performance.

Programma :

15:30 uur: Deuren open

16:00 – 17:00: Rondleiding “Four Sisters” met Yann Chateigné Tytelman

17:00 – 17:30: Voorstelling EVE

17:30 – 18:00: Gesprek met Jeanna Criscitiello en Barbara Cuglietta

18.00 – 19.00: Borrel

Prijs: 10 euro (+ gratis toegang tot de tentoonstelling “Four Sisters”)

In het Joods Museum van België herdenken we op 2 augustus de slachtoffers van de Samudaripen, de nazi-genocide op Roma/Manouches/Sintis/Woonwagenbewoners in Europa.

In samenwerking met “ESMA-Carrefour des cultures” organiseert het Joods Museum van België een herdenking ter gelegenheid van de “Europese herdenkingsdag van de Roma-genocide“, op woensdag 2 augustus 2023 om 14.30 uur. Op het programma twee conferenties: Génocide des Roms : des sources du racisme au génocide nazi door Olivier Bonny (Esma-Carrefour des cultures) en een presentatie van een onderzoek en verzameling van getuigenissen en interviews in Oost-Europese landen – door Costel Nastasie van Dignité Rom. Na de herdenking is er een concert met Balkan Roma-muziek door Eleonora Mustafovska (zang), Simeon Atanasov (compositie, accordeon) en Muhi (klavier)  (40 minuten)

Programma:

14.00 uur: onthaal

14.30 uur: lezing (FR)

Van 15.45 uur tot 16.00 uur: concert

Glas van de vriendschap

Gratis, maar reserveren verplicht via edu@mjb-jmb.org met vermelding Herdenking 2 augustus

foto : Memoriaal voor de vermoorde Roma en Sinti (Berlijn) © Olivier Bonny

Het Joods Museum van België nodigt u uit om een korte film te ontdekken, geregisseerd door Sarah Lederman, die zijn inspiratie put uit het werk van cineaste Chantal Akerman, een van de kunstenaars die te zien zijn in de tentoonstelling “Four Sisters”.

Les Racines de l’eau (synopsis) : Twee vrouwen, een Asjkenazische Jood uit Polen en een Sefardische Jood uit Algerije, ontmoeten elkaar in Brussel met dezelfde zoektocht: uitzoeken wat hun Joodse identiteit voor hen betekent. Hun grootste wens is het ondergaan van het waterritueel dat Mikveh heet. Maar ze zijn niet welkom in een badhuis, omdat ze noch getrouwd noch orthodox zijn. Toch proberen ze tijdens een roadtrip hun erfgoed op te eisen en zich hun jodendom eigen te maken.

Programma : 

Deuren open om 18.30 uur 

Filmvertoning vanaf 19.00 uur

Gesprek met Shabbes 24/7 Collective en Samuel Kujas (directeur van IMAJ) vanaf 19.45 uur


Licht diner van 20.30 tot 22.00 uur 


Prijs: 10 euro (+ gratis toegang tot de tentoonstelling ‘Four Sisters’)
Gratis voor studenten